Trên thị trường hiện nay có ba loại gas điều hòa phổ biến là R22, R410A và R32. Tuy nhiên, chỉ có R410A và R32 được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm máy lạnh hiện đại. Gas điều hòa không chỉ là yếu tố quan trọng trong việc duy trì hoạt động của điều hòa mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dùng và môi trường. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin hữu ích giúp bạn lựa chọn loại gas và máy lạnh an toàn.
1. Gas Điều Hòa Là Gì? Vai Trò Như Thế Nào?
Gas điều hòa, hay còn gọi là môi chất lạnh, là một chất lượng không cháy được sử dụng trong các hệ thống điều hòa không khí. Chất này trải qua một loạt chu kỳ bay hơi để tạo ra không khí lạnh lưu thông trong toàn bộ hệ thống điều hòa.
Nhiệm vụ của môi chất lạnh là di chuyển qua hệ thống đến các bộ phận khác nhau của máy điều hòa, biến đổi từ khí áp suất thấp thành chất lỏng áp suất cao. Nói cách khác, môi chất lạnh hấp thụ nhiệt và giải phóng nhiệt trên hành trình di chuyển, mang lại không khí mát mẻ cho căn phòng.
Máy lạnh được chia làm hai phần, bao gồm cục nóng (ở ngoài trời) và cục lạnh (ở trong nhà). Gas điều hòa sẽ di chuyển qua lại giữa hai bộ phận này thông qua ống dẫn gas bằng đồng.
Cơ chế hoạt động như sau:
- Bước 1: Gas được chuyển từ cục lạnh đến cục nóng sẽ đi qua van tiết lưu thông qua đường hạ áp. Tại đây, gas được chuyển sang dạng khí, có áp suất và nhiệt độ thấp. Việc lựa chọn bơm ga máy lạnh bao nhiêu tiền cũng phụ thuộc vào loại gas.
- Bước 2: Gas tiếp tục di chuyển trên đường hạ áp. Khi di chuyển sẽ hấp thụ nhiệt từ môi trường xung quanh khiến nhiệt độ và áp suất tăng lên.
- Bước 3: Gas đi tới máy nén, tại đây gas sẽ được nén với áp suất cao hơn.
- Bước 4: Gas cao áp và nhiệt độ cao đi qua cục nóng theo đường cao áp, được làm mát nhờ quạt gió và dàn lá nhôm tản nhiệt, dẫn tới nhiệt độ thấp hơn.
- Bước 5: Gas được dẫn tới van tiết lưu qua đường cao áp để tiếp tục giảm nhiệt độ và áp suất, trước khi bắt đầu một chu trình mới ở cục lạnh.
Theo cơ chế này, gas đi từ dàn lạnh qua van tiết lưu và đi từ van tiết lưu đến máy nén và từ máy nén đến dàn nóng là gas khí. Mặt khác, gas đi từ dàn nóng đến van tiết lưu và đi từ van tiết lưu đến dàn lạnh là gas lỏng.
Cơ chế hoạt động của gas điều hòa
2. 3 Loại Gas Được Cho Phép Sử Dụng Trên Điều Hòa
Có 3 loại gas được sử dụng trong máy điều hòa là R22, R410A và R32. Trong đó, các sản phẩm có gas điều hòa R22 đều được sản xuất trước năm 2010 và gần như đã bị “khai tử”. Hiện nay, loại gas được các thương hiệu sử dụng nhiều nhất là R32. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về 3 loại môi chất lạnh trong phần tiếp theo.
2.1. Gas R22
Gas R22 còn có tên gọi khác là Freon, là một trong những chất làm lạnh không cháy đầu tiên trên thế giới, và được xem là chất làm lạnh tiêu chuẩn trong nhiều thập kỷ. R22 còn được xem là một hợp chất không mùi, không màu thần kỳ ngay khi nó được phát minh vào năm 1928 tại Hoa Kỳ.
R22 được dùng để thay thế cho R12 trong các máy điều hòa không khí dân dụng. Có một giai đoạn, R22 từng được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp để thay thế cho các loại khí như clo, cung cấp chất lạnh cho toàn bộ dây chuyền máy móc, máy làm lạnh của hệ thống điều hòa trung tâm. Tuy nhiên, việc thay gas máy lạnh giá bao nhiêu cũng cần được cân nhắc khi sử dụng R22.
| Năm 2010, các thiết bị được thiết kế cho gas R22 ngừng được sản xuất. Sau đó 2 năm, người ta cũng ngừng sản xuất loại môi chất lạnh này. |
|---|
Trước đó, hầu hết các thương hiệu máy điều hòa có lịch sử trên 10 năm và mức giá bình dân đều từng sử dụng gas R22, như Panasonic, Daikin, Samsung, Midea, LG. Ở thời điểm hiện tại, gas R22 chỉ còn tồn tại trong một số sản phẩm nội địa, trong đó có Yonan (nội địa Trung Quốc).
R22 đã hiện đã bị khai tử
Vậy ưu điểm của R22 là gì mà loại gas này được dùng phổ biến trong hàng chục thập kỷ và nhược điểm đáng sợ nào đã khiến gas R22 bị khai tử theo Nghị định thư Montreal.
2.2. Gas R410A
Sau Nghị định thư Kyoto năm 1997 về biến đổi khí hậu, các nước phát triển ngừng sản xuất và tiêu thụ R22, dẫn đến sự ra đời của R410A. Gas R410A có tên gọi khác là Puron, một hỗn hợp của HFC-32 và HFC-125. Nếu như gas R22 không màu, thì gas R410A có màu hồng (pantone 507).
Chất làm lạnh R410A được ứng dụng chủ yếu trong máy điều hòa khí đơn nhất, máy làm lạnh và hệ thống làm lạnh thương mại. Gas 410A thích hợp với các hệ thống làm lạnh trung bình, dao động từ 50 đến 250 kw. Loại gas này do Carrier Corporation – Hoa Kỳ phát minh và lần đầu tiên được đưa vào sử dụng năm 1996 trong những chiếc máy lạnh Carrier.
R410A với nhiều cải tiến được sản xuất để thay thế gas R22
| Gas R410A được đánh giá là một trong những chất làm lạnh tối ưu nhất, đủ điều kiện để thay thế cho R22. |
|---|
2.3. Gas R32
Như đã nói ở trên, R32 là một thành phần dùng trong sản xuất R410A (50%-R31 và 50%-R125). Sau này, các nhà nghiên cứu đang xem R32 là thế hệ thứ ba, đồng thời là một giải pháp thân thiện với môi trường hơn so với gas R410A. Để hiểu rõ hơn về gas máy lạnh, hãy tiếp tục tìm hiểu về loại gas này.
Hai loại gas này đều không gây nguy hại đến tầng Ozone, thế nhưng nguy cơ gây biến đổi khí hậu (GWP – Global Warming Potential) của gas R32 (675) chỉ bằng ½ so với gas R410A (2088). Do đó, loại gas này trở thành giải pháp thay thế hữu hiệu và có triển vọng trong ngành công nghiệp điện lạnh.
Khả năng gây biến đổi khí hậu của R32 thấp hơn rất nhiều so với R410A
| Đơn vị tiên phong trong phát minh gas R32 là Daikin, một thương hiệu đến từ Nhật Bản. Trong một động thái nhằm khuyến khích sử dụng gas R32, Daikin đã công bố sáng chế ra toàn cầu, bắt đầu bằng thị trường nội địa cũng như tiến xa hơn đến Úc, Ấn Độ, châu Âu và Viễn Đông. |
|---|
3. Gas Điều Hòa Dùng Được Bao Lâu?
Môi chất lạnh sẽ sử dụng vô thời hạn trong trường hợp máy nén của điều hòa hoạt động bình thường, không rò rỉ, hỏng hóc. Nói cách khác, gas điều hòa trong trường hợp được lắp đặt đúng tiêu chuẩn, ống đồng không bị phá hủy, không bị dịch chuyển thì có thể sử dụng theo thời hạn dùng của máy.
Bên cạnh đó, sự biến đổi của tuổi thọ gas điều hòa còn phụ thuộc vào các yếu tố sau:
- Kích thước thiết bị: Mỗi loại môi chất lạnh được thiết kế để sử dụng với các dòng máy điều hòa có kích thước và công suất khác nhau. Ví dụ, với các dòng máy có kích thước nhỏ gọn như điều hòa cơ 2 chiều 12000BTU (SH-12FS32) của Casper, R32 là loại gas thích hợp nhất.
- Vật liệu của ống dẫn gas: Ống dẫn bằng kim loại đồng sẽ bền bỉ, chống rò rỉ và lưu thông khí tốt hơn so với ống dẫn bằng nhôm.
- Cách lắp đặt: Máy điều hòa cần được lắp đặt đúng cách để đảm bảo bộ máy hoạt động trơn tru, không bị rò rỉ. Bạn không nên lắp đặt máy điều hòa ở nơi có ánh nắng trực tiếp bởi nhiệt độ cao có thể dẫn đến giảm chất lạnh.
4. Dấu Hiệu Nhận Biết Điều Hòa Yếu Gas
Khi sử dụng máy điều hòa, gia chủ cần biết khi nào cần bổ sung hoặc thay môi chất lạnh để đảm bảo quy trình vận hành của máy. Dưới đây là một vài dấu hiệu nhận biết điều hòa yếu gas có thể quan sát được:
- Giảm khả năng làm lạnh: Khả năng điều hòa không khí của máy không còn nhanh như trước là dấu hiệu đầu tiên về chiếc điều hòa yếu gas. Ví dụ, thông thường bạn hài lòng với mức nhiệt 24 độ C, nhưng ở thời điểm hiện tại trong điều kiện không đổi, mức hiện nay không đáp ứng nhu cầu khiến bạn phải hạ nhiệt độ xuống thấp hơn để cảm thấy thoải mái.
- Rò rỉ nước: Khi máy điều hòa thiếu môi chất lạnh, nước không thể bốc hơi để làm mát mà thay vào đó rò rỉ ra bên ngoài dàn nóng.
- Mất nhiều hơn thời gian để làm lạnh: Nếu máy điều hòa mất nhiều hơn thời gian thường để làm mát căn phòng có cùng diện tích và mức nhiệt độ thì đồng nghĩa với việc khí gas không còn hoạt động hiệu quả.
- Tiêu thụ điện năng cao: Khi chất làm lạnh suy yếu, máy điều hòa không thể hấp thụ nhiệt từ môi trường ngoài, dẫn đến việc tăng năng suất hoạt động, nguyên nhân chính của việc tăng hóa đơn tiền điện.
- Tạo ra nhiều tiếng ồn: Thông thường, máy điều hòa hoạt động tương đối êm, không gây tiếng ồn lớn. Khi âm thanh như tiếng sủi bọt khí liên tục xuất hiện, bạn nên dành thời gian kiểm tra máy điều hòa của mình.
Rò rỉ nước, tạo ra nhiều tiếng ồn là dấu hiệu cơ bản của một chiếc điều hòa thiếu gas
| Cách xử lý tốt nhất khi điều hòa bị yếu gas là liên hệ đơn vị cung cấp hoặc đơn vị bảo hành chính hãng sản phẩm để được hỗ trợ xử lý nhanh chóng, hiệu quả. |
|---|
5. Câu Hỏi Thường Gặp Về Gas Điều Hòa
Ngoài các thông tin về xuất xứ và đặc tính của từng loại gas, dưới đây là một số câu hỏi liên quan đến gas điều hòa được chuyên gia giải đáp.
1- Các loại gas có thể thay thế cho nhau được không?
Các loại môi chất lạnh không thể thay thế cho nhau vì mỗi loại máy được thiết kế và sử dụng nguyên vật liệu sản xuất chuyên dụng dành cho từng loại khí lạnh khác nhau. Chẳng hạn như gas R410A và R32 làm việc ở áp suất cao hơn gấp 1,6 lần gas R22, cần một hệ thống ống dẫn dày hơn nhằm chịu được áp suất, tránh rò rỉ.
2- Thay gas điều hòa giá bao nhiêu?
Hiện nay, mức chi phí thay gas điều hòa dao động từ 150.000 VNĐ đến hơn 1.000.000 VNĐ. Trong đó, giá của từng loại gas như sau:
- Gas R22: 150.000 – 600.000 VNĐ
- Gas R410A: 800.000 – 1.200.000 VNĐ
- Gas R32: 300.000 – 1.000.000 VNĐ
Ngoài ra chi phí thay gas còn dựa vào công suất điều hòa và nhu cầu nạp bổ sung hay nạp toàn bộ.
3- Đơn vị nào nhận bơm gas điều hòa?
Khi có nhu cầu bơm gas điều hòa, bạn có thể liên hệ:
- Kỹ thuật viên hoặc nhân viên tư vấn tại địa chỉ đã mua máy lạnh
- Hệ thống siêu thị điện máy có cung cấp dịch vụ bơm gas điều hòa như Điện Máy Xanh, Nguyễn Kim, Pico, Điện Máy Chợ Lớn,…
- Các đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ nạp gas điều hòa uy tín
| Với những máy điều hòa thuộc về các thương hiệu lớn và chính hãng, bạn nên liên hệ bộ phận tư vấn của hãng để được gợi ý địa chỉ thay gas phù hợp, đảm bảo hiệu quả hoạt động của máy trong thời gian tiếp theo. |
|---|
Nhìn chung, thế giới đã trải qua ba thế hệ môi chất lạnh chủ yếu là R22, R410A và R32. Ba loại gas này có mối liên hệ mang tính kế thừa, trong đó R32 đang là loại gas điều hòa tốt nhất ở thời điểm hiện tại cho người dùng và môi trường. Để tìm hiểu thêm về việc nạp gas máy lạnh hoặc các vấn đề khác liên quan đến Ga Máy Lạnh, hãy liên hệ các chuyên gia. Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về vỏ bình gas máy lạnh cũ để tái sử dụng.